Jaisso(-d'Oungrìo)
Lathyrus pannonicus
Fabaceae Leguminosae
Nom en français : Gesse de Hongrie.
Descripcioun :La Jaisso-d'Oungrìo es uno meno raro que trachis dins li prado e li blachiero de noste relarg d'auto Prouvènço. La cambo èi gaire alado, li fueio soun coumpausado de 2 à 4 parèu de fuioun sènso vediho (mai acabado pèr uno pichoto pouncho en erbo). L'enflourejado es uno grapo de 3 à 11 flour jauno pièi blanco, pourtado pèr un long pecou mai long que la fueio d'à coustat. Li dóusso fan de 3 à 6,5 cm e caupon de 12 à 20 grano. La subsp. de Prouvènço ié dison asphodeloides qu'a de bousserlo en long.
Usanço :Ramentan que li grano de jaisso soun empouisounanto e dounon uno malautié néuroulougico, lou latirisme (presènci d'ODAP), se n'en manjas de trop.
Port : Erbo
Taio : 15 à 50 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lathyrus
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Blanco Jauno
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 12 à 20 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado : Noun
Abriéu à juliet
Liò : Blachiero
- Prado
- Óuriero de bos
Estànci : Subremediterran à Coulinen
Couroulougi : Éurosiberiano
Ref. sc. : Lathyrus pannonicus (Jacq.) Garcke, 1863
Brusc-mascle
Erica arborea
Ericaceae
Autre noum : Brugas-mascle.
Noms en français : Bruyère arborescente, Bruyère blanche.
Descripcioun :Lou brusc-mascle trachis dins li terraire safrous, adounc majamen en Prouvènço séusouso. Aqui flouris d'ouro, tre lou mes de mars, e douno de poulìdi brout de flour blanco. Se destrìo dóu brusc-femèu que si ramo soun peludo e de si flour blanco sort l'estile pulèu long (subretout à la fin de la flourido).
Usanço :Lou rizoumo, rouge e de mai d'un kg, douno un bos de qualita pèr la chaminèio e peréu pèr adouba de pipo. Li flour, proun sucrado, podon èstre manjado o boutado dins l'aigo pèr n'en faire de tisano astringènto. Lis estùdi d'aro mostron d'interessanto prouprieta anti-enflamativo e anti-óussidanto.
Port : Aubret
Taio : 1 à 4 m
Fueio : verticilado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Erica
Famiho : Ericaceae
Ordre : Ericales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 1,5 à 2 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Si
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mars à abriéu
Liò : Terraire safrous
- Champino
- Garrigo
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Erica arborea L., 1753